Pak je toekomst

De toekomst van landbouw

 

Van cellen naar voedsel

Van de bio-industrie… 

Eiwitten zijn belangrijke bouwstenen om mens en dier gezond te houden. Op dit moment consumeren we een aanzienlijk deel van deze eiwitten via dierlijke producten. Om de groeiende wereldbevolking in de toekomst van voldoende eiwitten te kunnen voorzien en om te voldoen aan de duurzaamheidsuitdagingen worden nieuwe oplossingen bedacht.

… Naar cellulaire landbouw. Bijvoorbeeld cellulaire landbouw: een productiemethode waarbij landbouwproducten worden nagemaakt met behulp van cellen. Een bekend voorbeeld is kweekvlees: met de stamcellen van één gram spierweefsel kan ruim tienduizend kilo vlees gemaakt worden. Dit idee stamt al uit 1931, maar wordt langzaam realiteit. In Singapore mag het al sinds 2020 gegeten worden! Ook in Nederland wordt het flink ontwikkeld, maar het is nog even wachten tot we het in de supermarkt kunnen kopen. In de toekomst zouden we zo misschien ook eieren zonder kippen of leer en melk zonder koeien kunnen maken. Maar het hoeft niet alleen over dierlijke producten te gaan. Ook andere cellen, bijvoorbeeld bonen, schimmels, gisten of algen, kunnen met deze technieken een nieuwe voedselbron worden. Wetenschappers maakten bijvoorbeeld al koffie in een laboratorium. Met cellulaire landbouw kunnen we vergeleken met de bio-industrie meer, efficiënter, en dier- en klimaatvriendelijker gaan produceren.

💡 Innovatie: proteïne gemaakt van CO2. Finse start-up Solar Foods ontwikkelde een veganistisch proteïnepoeder genaamd Solein. Ze ontwikkelden hiervoor een techniek waarmee het CO2 kan omzetten in eiwit met elektriciteit en lucht. In het proces wordt dit omgezet in zuurstof en proteïnepoeder wat kan worden gebruikt in vlees- en zuivelvervangers of als voedingssupplement. Volgens de makers is dit dé oplossing voor de klimaatimpact van ons voedselsystemen. Halen we in de toekomst ons eten uit de lucht?

De bodem als klimaatheld

De Nederlandse bodem gaat achteruit.

 Duizend jaar geleden bestond bijna de helft van Nederland uit onbegaanbaar veenmoeras. Maar intussen wordt het Nederlandse landschap alsmaar droger. Slecht nieuws voor het milieu: “Een hectare drooggelegd veen stoot evenveel CO2 uit als vier rondjes om de aarde in een personenauto”, zegt veenonderzoeker Van de Riet. En in heel Nederland ligt ongeveer 220 duizend hectare drooggelegd veen. Ontwatering is niet alleen slecht voor het klimaat, maar zorgt er ook voor dat de bodem inzakt. Toen de grond nog intact was staken de gebieden tussen de vier en vijf meter boven zeeniveau uit, inmiddels liggen ze er gemiddeld tussen de 1,5 en 2,5 meter onder. We staan dus voor een grote uitdaging: de zeespiegel stijgt, onze bodem zakt in, de biodiversiteit neemt af en we moeten onze broeikasuitstoot verminderen.

De bodem als opslagplaats van CO2. Goed nieuws: dit probleem kan meteen de oplossing worden. Als we het hebben over een koolstofreservoir, of ‘carbon sink’, denken we vaak aan een tropisch regenwoud. Maar ook het Nederland heeft van nature een landschap wat als geen ander CO2 kan opslaan. Namelijk het veen. In deze grond houdt het water zuurstof tegen en ontstaat er een fossiele laag. Nat veen houdt meer CO2 vast dan het uitstoot. In de bovenste 20 centimeter van een veengebied zit net zoveel koolstof opgeslagen als in een tropisch regenwoud in de vegetatie.

💡 Innovatie: mos boerderijen. Wanneer goed ingezet kan het Nederlandse veen dus dienen als koolstofopslag. En dat biedt meer kansen dan alleen natuurherstel. Volgens Van de Riet is er een nieuwe vorm van landbouw in aantocht waarbij het veen wordt behouden en aangroeit, maar tegelijk een nieuwe inkomstenbron is voor de landbouwers. Er wordt al geëxperimenteerd met deze mos boerderijen: op drooggelegd landbouwgebied vorm je veenmosakkers. Het mos kan worden geoogst en worden gebruikt als ondergrond voor gewassen, en het mos kan weer aangroeien. Het turf daaronder blijft intact. Ligt de oplossing voor het klimaatprobleem onder onze voeten? Meer lezen? Lees het hele verhaal op VPRO

Flora, fauna & funga

Funga als nieuw rijk. 

Vroeger werd de wereld slechts ingedeeld in twee rijken: flora en fauna. Maar de Fungi Foundation wil schimmels en paddenstoelen een apart rijk geven namelijk, zodat ze gelijk met dieren en planten worden beschermd. Dit nieuwe rijk noemen ze: funga. Meer aandacht voor schimmels is niet heel gek: als ultieme recyclers ondersteunen en verrijken ze het leven op onze planeet. Daarnaast zijn schimmel de ultieme recyclers, ze kunnen het hele jaar door worden gekweekt en hebben niet veel land nodig, waardoor de umami-rijke schimmels en paddenstoelen eens een onverslaanbare duurzame voedselkeuze zijn en zo ook nog eens kunnen helpen bij het aanpakken van milieuproblemen. Zien we straks naast flora (groenten en fruit) en fauna (dieren) ook funga (paddenstoelen en schimmels) als vast onderdeel in de landbouw?

Paddenstoelen als welzijnsvoedsel en nieuwe grondstof. Maar wat kun je dan met deze paddenstoelen? Volgens de New York Times is het eten van paddenstoelen dé toekomst van welzijn door de fysieke en mentale voordelen. Zo zijn ze goed voor immuunverdediging en ondersteuning, mentale focus en energie, gezondheid van huid en darmen en stressverlichting en slaap. We zien supplementen om het dieet te verrijken, als ingrediënt voor huidverzorging, vleesvervangers gemaakt van paddenstoelen en zelfs koffie zoals deze van Ryze Superfoods. Naast eten biedt het nog meer toepassingen. Paddenstoelen kunnen dienen als nieuwe grondstof, zo kan het bijvoorbeeld gebruikt worden om leer van te maken zoals ZNVDER doet.

💡 Innovatie: de fungifarm
Een organisatie die al volop experimenteert met paddenstoelen is FungiFarm. Zij kweken biologische oesterzwammen met afval. Met de bakfiets halen ze bij diverse bedrijven in de omgeving koffiedik en plastic emmers op. Dit wordt gebruikt om de oesterzwammen op te laten groeien. De vers gekweekte oesterzwammen worden hierna weer aan de bedrijven (en particulieren) teruggeleverd in de vorm van een bakje oesterzwammen, ambachtelijke oesterzwambitterballen en in de toekomst misschien zelfs bier. Zo werkt de fungifarm aan een duurzame stad en voedselsysteem. Zijn paddenstoelen de toekomst van landbouw?
Wil je meer ontdekken over de toekomst? Lees ons artikel over de toekomst van materialisme.

“Op dit moment consumeren we een aanzienlijk deel van deze eiwitten via dierlijke producten. ”