Pak je toekomst
Dé belangrijkste trends op de arbeidsmarkt in 2023 en 2024
Over inclusief aannemen, de ruimte-economie en nieuwe rituelen op de werkvloer
Kim Timmer is trendexpert en innovatietrainer bij Buro Zorro. Ze ziet verbindingen waar anderen die niet zien en is creatief, bevlogen en inspirerend. Hiermee helpt ze ondernemers en andere sleutelfiguren in organisaties met andere ogen naar henzelf, de wereld en hun bedrijf kijken.
De belangrijkste trends op de arbeidsmarkt zijn voor iedereen relevant. Of je nu werkgever, werknemer of HR-medewerker bent…
Trend 1: inclusief aannemen
Als je op zoek bent naar manieren om je bedrijf inclusiever te maken, dan is het werven van een divers personeelsbestand een geweldige plek om te beginnen. In een wereld waarin we allemaal uniek zijn en verschillende perspectieven hebben, is het van groot belang om te erkennen dat diversiteit kracht geeft aan onze samenleving. We zien de groeiende aandacht voor inclusiviteit en diversiteit in alle aspecten van het leven terug: van ons privéleven tot ons werk.
We zien wet- en regelgeving veranderen en meer inclusief worden. Etnische profilering bij grenscontroles is verboden en in het werkveld zien we een sterke verandering op het gebied van het inclusievere proces bij het aannemen van nieuw personeel. Het gaat er bovendien steeds minder om, om wie je kent of waar je vandaan komt, maar om wat je kunt bijdragen aan een bedrijf en aan een team. Rolf Schrama, spreker en adviseur Inclusie, benadrukt het belang van een arbeidsmarkt waarin iedereen geïntegreerd is en richt zich op het identificeren van talenten bij mensen met beperkingen. Hij onderzoekt wat wél kan en hoe dit optimaal benut kan worden, waardoor je als collega ‘onbeperkt aan de slag’ kunt.
Maar we streven als nieuwe maatschappij naar een nóg inclusievere en diversiteitsvriendelijke arbeidsmarkt. Naast een grenzeloze werkvloer, met verschillende nationaliteiten of herkomsten en een beperkingloze werkvloer met werving op talent en vaardigheden, richten we ons op een leeftijdsloze werkvloer om onze ‘silver economy’ te bedienen en een genderneutrale werkvloer met gelijke rechten en beloningen voor iedereen.
Inclusief aannemen vraagt overigens niet alleen om een verandering bij werkgevers en HR-afdelingen, maar ook bij de collega’s, de werknemers zelf. Het is belangrijk dat iedereen openstaat voor diversiteit en bereid is om te leren van elkaar. Een inclusieve werkomgeving waarin iedereen zijn of haar talenten kan benutten zorgt uiteindelijk voor een productievere en creatievere organisatie. En willen we dat niet allemaal?
3 trendsignalen die je inclusiever laten denken:
Flatagers; de huidige generatie vijftigplussers vervaagt leeftijdsgrenzen
Leeftijd is maar een getal”, is een gezegde dat de huidige generatie vijftigplussers – de generatie X – ten voeten uit beschrijft. Ze worden ook wel omschreven als ‘flat agers’: ze voelen zich jong en vitaal, en weigeren hun leven te laten bepalen door de traditionele verwachtingen en beperkingen die aan hun leeftijd worden gekoppeld. In plaats daarvan kiezen ze ervoor om hun eigen pad te volgen, gedreven door hun passies en keuzes. Flat aging is niet gericht op het terugdraaien van de klok, maar op het omarmen van de huidige zelf, zowel qua uiterlijk als qua innerlijke gevoel. Flat agers zijn digitaal onderlegd, ondernemend, en ze nemen verantwoordelijkheid voor hun gezondheid. Met een focus op zelfzorg en een optimistische kijk op het leven, herdefiniëren ze het concept van leeftijd, waardoor het niet meer een beperkende, maar een bevrijdende factor wordt.
Autism Career Program Google; geeft mensen met autisme gelijke kansen op de arbeidsmarkt
Google Cloud heeft onlangs een carrière programma gelanceerd voor mensen met autisme. Het doel is deze groep mensen te helpen bij het vinden van een geschikte baan en hen gelijke kansen te geven op de arbeidsmarkt. Autisme is een neurodivergentie die kan leiden tot uitdagingen in communicatie en sociale interactie, maar ook tot unieke talenten zoals aandacht voor detail, uitmuntendheid in systematische taken en scherp analytisch vermogen. Google Cloud gelooft in de kracht van diversiteit en inclusiviteit en wil deze talenten aanmoedigen en ontwikkelen binnen de tech-industrie. Met training en ondersteuning voor de deelnemers, kunnen ze zich voorbereiden op een carrière in de tech-wereld. Dit is niet alleen een belangrijke stap voorwaarts voor inclusiviteit in de tech-industrie, maar ook een inspiratie voor andere bedrijven.
Incomplete stijlgids; een richtlijn voor inclusief taalgebruik op de werkvloer
Het gebruik van taal beïnvloedt hoe we denken, hoe we de wereld zien en hoe we met elkaar omgaan. Helaas is onze taal doordrenkt van ongelijkheden en beperkende stereotypes. WOMEN Inc., een organisatie die streeft naar gelijke kansen voor iedereen, benadrukt het belang van inclusief taalgebruik in hun inclusieve stijlgids. In deze stijlgids leggen ze uit hoe je inclusief kunt communiceren. Ze hebben het niet alleen over inclusief taalgebruik met betrekking tot gender, maar ook etniciteit, seksualiteit, onderwijsrichtingen, fysieke en/of mentale beperkingen komen aan bod.
Trend 2: de ruimte-economie
Dankzij de ontwikkeling van technologie en internet, zijn we altijd en overal bereikbaar en beschikbaar om te werken. Dit zorgt voor nieuwe regels en uitdagingen voor ons werk en leven. De traditionele regels van 40 uur werken, verlof en pensioen lijken verleden tijd te worden in de 24 uurs-economie. De mogelijkheden zijn eindeloos en mensen kunnen op elk moment van de dag, of nacht, presteren. Maar willen we nog wel 24-7 aanstaan?
Volgens Gavin Mueller, schrijver van Breaking things at work, heeft technologie gezorgd voor méér werk, wat ook nog eens minder leuk is. Denk maar aan de gig economy waarbij zzp’ers met microtaakjes zoals Uber en Deliveroo hun werkuren bij elkaar sprokkelen. Algoritmes proberen ons zo productief en efficiënt mogelijk te laten werken, alsof wij de robots zijn. Daarnaast is werk steeds meer een religie geworden; het is niet alleen een middel om geld te verdienen, maar het is een kernpunt van onze identiteit geworden. En dus gaan we maar door en door en door. Dit ‘workism’ beperkt ons geluk; het bepaalt of we kinderen krijgen en we schuiven hobby’s, vrijetijd en ontmoetingen steeds vaker aan de kant. Het brengt ons mentale onrust en zorgen dat we ons van anderen verwijderd voelen. En dat betekent dat we ons leven anders willen inrichten en opnieuw willen nadenken over de werk- en vrijetijdsbalans: met genoeg ruimte voor beide. Ruimte voor geluk, succes, groei, rust, plezier, zingeving en vooral voor jezelf en voor elkaar.
3 trendsignalen die je ruimer zullen laten denken:
De 30-urige werkweek; een kortere werkweek als preventie
Vakbond CNV wil dat Nederlandse bedrijven zo snel mogelijk een 30-urige werkweek invoeren. Dat moet onder meer psychische problemen als burn-outs voorkomen. De bond gaat de komende tijd bij cao-onderhandelingen inzetten op de kortere werkweek.
Ze stellen zich voor dat dit zorgt voor een verhoogde productiviteit en verlaagd ziekteverzuim en aantal burn-outs. Dit leidt weer tot maatschappelijke opbrengsten. En als de kosten voor het ziekteverzuim dalen, ontstaat er loonruimte voor de werkgever, waardoor werknemers hetzelfde salaris kunnen behouden.
Mental Health Leave; het belang van gezondheid en welzijn
Steeds meer mensen ontdekken de kracht van Mentale Gezondheidsdagen. Op deze dagen nemen werknemers bewust vrij om hun mentale welzijn te prioriteren. Het is een groeiend fenomeen dat voortkomt uit het besef dat zelfzorg en balans essentieel zijn in onze hectische maatschappij. Bovendien is voorkomen beter dan genezen. Tijdens een ‘Mental Health day’ kun je tijd nemen voor ontspanning en reflectie en kun je weer even opladen. Het nemen van deze vrije geestesdag biedt de mogelijkheid om afstand te nemen van de dagelijkse verplichtingen en je volledig te focussen op je geestelijke gezondheid. Dit in het belang voor zowel je werkleven als je privé-leven: in het belang van de mens! Mentale Gezondheidsdagen vormen een krachtige manier om balans te herstellen en de voordelen van zelfzorg en preventie te ervaren.
ROMO; ruimte door ‘relief of missing out’
Steeds meer internetgebruikers kiezen voor the relief of missing out (ROMO). Een term die je waarschijnlijk nog minder hebt gehoord, maar zich nu aan het innestelen is in de huidige maatschappij. ROMO betekent dat je bewust nieuwsaspecten vermijd, niet meer de krant open slaat of de NOS verwijdert op je Instagram. De keuze wordt verklaard door de wens om te ontsnappen aan nieuws dat als angstwekkend wordt ervaren, maar ook omdat deze inhoud kan leiden tot gevoelens van machteloosheid. Volgens het onderzoek van Digital News Report Nederland volgt 36% van de jongeren zelden het nieuws; het genot en de opluchting van het niet op de hoogte zijn.
Trend 3: verbindende rituelen
Uit een Gartner-enquête uit 2022 onder bijna 3.500 werknemers bleek dat wanneer organisaties werknemers helpen opzettelijk verbindingen op te bouwen, hun werknemers vijf keer zoveel kans hebben om in een goed presterend team te zitten en zich twaalf keer zo vaak verbonden voelen met hun collega’s. Verbinding als key! In de moderne, diverse en individualistische maatschappij is verbinding met, en begrip voor elkaar misschien wel belangrijker dan ooit.
Om in te spelen op de voortdurende behoefte naar welzijn, zingeving en verbinding zien we steeds meer nieuwe tradities en rituelen ontstaan waarbij verbinding met anderen en begrip voor elkaars waarden centraal staat. Deze nieuwe rituelen ontstaan niet vanuit de traditionele hokjes, zoals geloof, herkomst of opleiding, maar vanuit de verbinding die we kunnen vinden in onze diversiteit. Individuele behoeften, ervaringen en waarden worden zo met elkaar gedeeld om nader tot elkaar te komen.
Breder dan een teambuildingsactiviteit, een creatieve brainstormsessie of een gezamenlijke ontmoetingsruimte, proberen we zingeving en verbinding op de werkvloer opnieuw vorm te geven. Dit doen we door oude feesttradities in een nieuw jasje te steken en compleet nieuwe rituelen te creëren. Door meer empathie te hebben voor de situatie of mening van de ander, streven we naar een betere verbinding met elkaar.
3 trendsignalen die je anders laten denken over verbinding:
Nu-spiritualisme; de zoektocht naar zingeving in de moderne tijd
Het nu-spiritualisme is een opkomende beweging die spiritualiteit en moderne technologie verbindt, resulterend in een nieuwe golf van interesse in religie en spiritualiteit, voornamelijk online. Op digitale platformen zoals sociale media, apps en websites komen mensen samen om te discussiëren, ervaringen uit te wisselen en spirituele praktijken te beoefenen. Deze platforms stellen mensen van alle leeftijden en achtergronden in staat om spirituele praktijken te ontdekken, delen en ervaren. Nu-spiritualisme combineert traditionele religieuze overtuigingen met eigentijdse waarden zoals inclusiviteit en persoonlijke groei, en omvat activiteiten zoals yoga, meditatie, astrologie en zelfhulp. Dankzij digitale technologieën kunnen mensen wereldwijd deelnemen aan deze spirituele beweging, ongeacht hun locatie, culturele achtergrond of geloofsovertuiging.
Corporate confessions; menselijke bedrijfsvoering
De boers Sander en Stephan van Ummelen, oprichters van Waardengedreven, nemen de biecht af in de corporate wereld met corporate confessions. Ze hebben een biechthokje waar managers, ceo’s en bestuurders plaats nemen om ‘zonden’ te bekennen. In de biechtstoel gaan ze op zoek naar waarden: welke waarden heb je, waar heb je ze wel eens achtergelaten omdat dat handiger was voor de business, en hoe kun je volgens je waarden ondernemen?
Effectief altruïsme; effectief je inkomen schenken
Effectief altruïsme is een filantropische stroming waarbij mensen, vaak jonge professionals, 10% of meer van hun inkomen weggeven om levens te redden en anderen te ondersteunen. Zij kiezen ervoor om hun geld te doneren aan organisaties die, volgens hun onderzoek, de grootste positieve impact op de wereld hebben. Ze zijn ervan overtuigd dat zij meer kunnen bereiken door hun geld strategisch te investeren in de meest effectieve liefdadigheidsinstellingen. Daarom geven effectieve altruïsten de voorkeur aan organisaties die zich richten op wereldwijde problemen zoals extreme armoede, pandemieën en klimaatverandering, in plaats van traditionele liefdadigheidsinstellingen. De groeiende beweging van effectieve altruïsten laat zien dat mensen zich steeds meer bewust worden van de wereldwijde problemen en de invloed die ze kunnen uitoefenen door hun middelen doordacht in te zetten.
Meer trends en trendsignalen op het gebied van werk ontvangen? Meer inspiratie of zelf leren trendwatchen in je bedrijf?
Wil je meer trendsignalen over de arbeidsmarkt ontvangen? Of ben je geïnteresseerd in andere uitdagingen en veranderingen? Trendwatchen volgens de methode van Buro Zorro begint altijd met een flinke dosis inspiratie. Daarom gaan onze eigen Zorro’s dagelijks op zoek naar bijzondere, belangrijke of spraakmakende innovaties en ontwikkelingen
Volg één van onze trainingen en ontvang exclusieve toegang tot de Zorro Trenddatabase. Zo blijf je dagelijks op de hoogte van de laatste trendsignalen.
● Leer zelf trends te vinden en te zien
Volg de eendaagse cursus trendwatching: ‘Trendwatcher in a day’. Leer kijken als een trendwatcher. + toegang trenddatabase
● Leer zelf trends te onderzoeken
Schrijf je in voor de trend tweedaagse en leer naast trends vinden en zien ook het duiden van trends. Leer denken als een trendonderzoeker. + toegang trenddatabase
● Leer zelf trends te implementeren
Doe de volledige cursus trendwatching en wordt dé trendwatcher op jouw vakgebied. Implementeer trends al een trendexpert. + toegang trenddatabase
De laatste trends toepassen
in jouw werk en organisatie?
Kim leert je tijdens Trendwatcher in a day hoe je zelf innovaties en trendsignalen spot om zo de nieuwste behoeftes te kunnen ontdekken. Na deze dag ga je vol kennis en inspiratie de toekomst tegemoet.
