Pak je toekomst
Mushroom boardroom
Jeanneke Scholtens, oprichter van Buro Zorro, is al jaren toonaangevend in de wereld van trendonderzoek. Ze schreef de spraakmakende boeken Holy Fuck en Roes, en heeft naast haar rol als toekomststrateeg en ondernemer ook ruime ervaring met interim management bij diverse bedrijven, zoals Hero en de Scholtens Groep.
Psychedelica hebben niet per se een fantastische naam. Er hangt een zweem van wazigheid en rebellie omheen, van spiritualiteit en modderige thee. En natuurlijk van illegaliteit. Dit beeld is gekleurd door hoe we het hebben leren kennen in de jaren vijftig en zestig.
De psychiatrie begon in die tijd steeds vaker LSD en psilocybine (de werkzame stof in paddenstoelen) in te zetten om stoornissen te behandelen, zoals angst, depressie en alcoholisme. De beroemde Timothy Leary zette aan Harvard zo’n LSD-project op. Het bleek fantastische therapeutische effecten te hebben. Tegelijkertijd werd LSD ook buiten de muren van de universiteitsgebouwen gebruikt, niet in het minst door hemzelf. Psychedelische drugs raakten verstrengeld met rock-’n-roll en de anti-Vietnamoorlogbeweging. Toenmalig president Richard Nixon geloofde dat psychedelica de tegencultuur stuurden en keerde zich er fel tegen. Bad trips, suïcides en publieke verontwaardiging leidden tot een verbanning van de middelen. Timothy Leary moest naar de gevangenis en zijn onderzoek werd de nek omgedraaid. Tijdens deze war on drugs werden alle psychedelica verboden. En het slechte imago is lang blijven hangen. Geen gerenommeerd onderzoeker of instituut durfde er decennialang de vingers aan te branden.
Maar in de laatste tien jaar heeft een nieuwe generatie wetenschappers het oude werk opgegraven om voort te zetten. Zij zorgen ervoor dat psychedelica ingezet kunnen worden om depressie te behandelen, angst te remmen en verslaving te temmen. De wetenschappelijke impasse is doorbroken. De medicalisering van middelen als LSD, paddenstoelen, psylocibine, MDMA en ketamine is wedergeboren. Daarom wordt deze tijd ook wel aangeduid als de psychedelische renaissance.
Deze renaissance en normalisatie is niet ongemerkt gebleven in het bedrijfsleven. Met de front runners van Silicon Valley voorop heeft het gebruik van psychedelica ook voet aan de werkvloer gekregen. Ik spreek steeds vaker mensen die zweren bij een microdosis hallucinerende stof, voor meer focus, energie, creativiteit en motivatie. Heel verleidelijk in dagen die gedomineerd worden door corona, inflatie, werkdruk en klimaatstress. Het paradoxale is dat microdoseren op de werkvloer veelal draait om productiviteit en effectiviteit, vrij liberalistische motieven om de prestatie nog eens op te schroeven, terwijl mensen die psychedelica in hun vrije tijd gebruiken, vertellen over een andersoortige ervaring.
Na afloop vertellen ervaringsdeskundigen hoe ze zich dankzij psychedelica veel meer verbonden voelen met de natuur. Google maar eens, je leest het overal: het besef van tijd, ruimte en plaats verdwijnt en de grenzen van het lichaam verdwijnen. Het ego spat uiteen en gaat op in de omgeving. Zo voel je het verbond met bomen, planten en dieren en ervaar je dat jij zelf natuur bént. Je kunt je voorstellen dat zo’n ervaring ingrijpend is en nieuwe inzichten geeft. Maar ook dat dit goed nieuws voor de natuur zou kunnen zijn. Mensen geven aan dit gevoel voor langere tijd te houden en zich meer verantwoordelijk te voelen voor de natuur. Het gevoel dat je de natuur bént, maakt namelijk dat je er automatisch beter voor gaat zorgen.
LSD microdoseren om creatiever te zijn, moet je lekker zelf weten als je het mij vraagt. Het lijkt me prettig als je werkgever het er mee eens is, als ook je collega’s. Het blijft vooralsnog een illegale praktijk in plaats van het volgende kopje koffie. Maar wat denk je van een psychedelische ervaring met je directie om je duurzaamheidsdoelstelling wat dieper te voelen? Met de klimaatcrisis aan onze voeten zijn we het onszelf en de toekomstige generaties bijna verplicht om ons meer van de natuur aan te trekken. Om op zoek te gaan naar een nieuw verbindend verhaal, die voorbij gaat aan het individualistische verhaal van succes, rendement en zelfactualisatie, die gaat over het cement van de samenleving, over het beslechten van de kloof tussen arm en rijk en het tegengaan van de verwoesting van het klimaat door menselijk toedoen. Misschien is een kopje paddenstoelen thee in de bestuurskamer zo gek nog niet.
Oké, we hoeven niet massaal aan de LSD, truffels of paddenstoelen wat mij betreft. In de Metaverse naar de maan, of met je managementteam een wandeling in het bos maken, zou nog best eens een realistischer alternatief kunnen zijn. Maar noem het dan op zijn minst een directie-trip, al is het maar voor het gevoel.
